بررسی تجرد نفس حیوانی با تأکید بر نظریات ابن‌سینا و سهروردی- سیده علیه حسینی شیعی امامی حجازی
مسئله تجرد نفس از مسائل قدیمی فلسفه می‌باشد و حکماء مسلمانی که طرفدار تجرد نفس هستند، دلایل و براهین متعددی برای اثبات آن اقامه کرده‌اند؛ چراکه این بحث تأثیر مستقیم در اثبات معاد دارد. در صورت مادی بودن نفس، جاودانگی آن زیر سؤال می‌رود و در نتیجه بحث معاد بی معنا می‌شود. از آنجایی که براهین متعددی از جانب فلاسفه و حکما در اثبات نفس انسانی وجود دارد، در این نوشتار به‌طور خاص به بررسی تجرد یا مادی بودن نفس حیوانی پرداخته می‌شود. در این مقاله ابتدا مقدماتی تحت عنوان تجرد نفس و مالک آن، علم حضوری و مالک آن، تعریف نفس حیوانی با تکیه بر مبانی فلسفی ابن‌سینا و سهروردی بیان می‌شود و سپس حلقه ربط بین این مباحث در یک جمع‌بندی نهایی توضیح داده می‌شود که در نهایت دیدگاه این دو فیلسوف بزرگ در مورد تجرد نفس حیوانی با استناد به نظریات فلسفی آن‌ها، استنباط و بیان می‌شود. لازم به ذکر است که این بررسی در مورد تجرد نفس حیوانی هم در آثار حکماء متقدم و هم در مقالات متأخرین مغفول واقع شده و یا حداقل به‌طور مستقل به آن پرداخته نشده است.